W kierunku hodowli skorupiaków: Innowacyjna akwakultura – krewetka biała – Litopenaeus vannamei

Żywność pochodząca z hodowli jest naszą codziennością. Mimo, iż stajemy się coraz częstszymi konsumentami produktów z akwakultury, rzadko pochodzą one z naszego rynku i mało o nich wiemy, szczególnie gdy chodzi o produkcję skorupiaków. Produkcja ta ma głównie miejsce na kontynencie azjatyckim. Z roku na rok powstają jednak farmy krewetek w Stanach Zjednoczonych oraz w Europie, które zaspokajają potrzeby lokalnych rynków. Jednak kraje regionu Południowego Bałtyku, w tym Polska wciąż nie odgrywają większej roli w tym sektorze.

Aby zmienić obecny stan zespół z Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego podjął temat akwakultury skorupiaków w aspekcie potencjału rozwojowego tej branży na bazie połączenia nowych gatunków i technologii. Temat realizowany jest w ramach projektu InnoAquaTech – „Transgraniczny rozwój i transfer innowacyjnej i zrównoważonej akwakultury” („Cross-border development and transfer of innovative and sustainable aquaculture technologies in the South Baltic area”), finansowanego ze środków UE, w ramach Programu Współpracy Transgranicznej INTERREG Południowy Bałtyk

Ponieważ celem projektu jest zwiększenie innowacyjnego potencjału gospodarki opartej na wykorzystaniu zasobów morza w regionie Południowego Bałtyku poprzez transfer technologii dla akwakultury, jak również zapewnienie małym i średnim przedsiębiorstwom w regionie dostępu do wiedzy i kompetencji w tej dziedzinie, w dniach 17-19 września 2018 w Instytucie Oceanografii UG odbyła się szkoła letnia: Innowacyjna akwakultura – krewetka biała – Litopenaeus vannamei.

Sesja prezentacji w czasie szkoły letniej, Gdynia

Szkoła kierowana była do przedsiębiorców z dziedziny akwakultury, potencjalnych inwestorów i specjalistów, którzy są zainteresowani technologią systemów recyrkulacyjnych RAS (Recirculatiang Aquaculture Systems) oraz hodowlą skorupiaków. Łącznie wzięło w niej udział ponad trzydzieści osób: przedstawiciele małych i średnich przedsiębiorstw z Warszawy, Łodzi, Ostródy oraz Trójmiasta oraz pracownicy uniwersytetów, laboratoriów specjalistycznych i instytutów badawczych z Poznania, Szczecina, Puław, Olsztyna oraz Trójmiasta. Uczestnicy byli przedstawicielami różnorodnych branż, jak akwakultura w tym żywienie, consulting, sprzęt i urządzenia hodowlane, transport ryb, rybactwo, jak również farmacja, weterynaria, produkcja zwierzęca, przemysł paszowy (w tym suplementy w żywieniu), ekonomika produktu, akwarystyka, modelowanie biznesowe, import i dystrybucja owoców morza oraz branża IT.

Prezentacje, warsztaty laboratoryjne oraz dyskusje prowadził interdyscyplinarny zespół złożony z prywatnych przedsiębiorców i praktyków oraz ekspertów współpracujących w ramach projektu InnoAquaTech z Morskiego Instytutu Rybackiego PIB, Uniwersytetu w Rostoku, Duńskiego Instytutu Technologicznego, Parku Technologicznego w Kłajpedzie oraz gospodarze z Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego.

Program szkoły podzielono na sesje tematyczne, rozpoczynając od zajęć wykładowych oraz laboratorium praktycznego na temat skorupiaków obecnych na rynku polskim. Kolejna sesja poświęcona była akwakulturze w systemach RAS. W czasie tej sesji uczestnicy zostali zapoznani z zagadnieniami związanymi z zakładaniem hodowli, jak obowiązujące prawo, koszty, obecny stan zaawansowania technologicznego oraz perspektywami rozwoju, zasadami projektowania i wykonania instalacji w tym filtrów w systemach recyrkulacyjnych oraz praktycznymi wskazówkami dotyczącymi podstawowych parametrów jakości wody w hodowli krewetki białej w systemach lądowych.

Warsztaty laboratoryjne w czasie szkoły letniej, Gdynia

Pierwszego dnia rozpoczęto również, kontynuowaną kolejnego dnia, sesję autoprezentacji uczestników, gdzie zaprezentowano własne działania związane z akwakulturą oraz potencjalne projekty związane z hodowlą krewetek, w tym dotyczące technologii RAS, zautomatyzowania hodowli, możliwości produkcji krewetek w skali przemysłowej, doświadczeń w zakresie importu i dystrybucji owoców morza na rynku polskim, hodowli krewetek bez użycia antybiotyków, żywienia organizmów morskich, consultingu oraz działań biznesowych w zakresie akwakultury, jak również działalności uniwersytetów oraz instytutów badawczych w zakresie akwakultury, chorób zwierząt hodowlanych, w tym krewetki białej oraz zastosowania innowacyjnych form przeciwdziałania chorobom w akwakulturze.

Zajęcia w czasie warsztatów laboratoryjnych

Dzięki sesjom poświęconym autoprezentacji uczestnicy mieli okazję zapoznać się z działalnością współuczestników, co mamy nadzieję zaowocuje przyszłą współpracą. Ponadto wszyscy odwiedzili laboratorium hodowlane IOUG RAS, w którym odbywa się drugi eksperyment hodowlany krewetki białej.

Wizyta uczestników szkoły letniej w laboratorium pilotażowym IOUG RAS, Gdynia

Sesja rozpoczynająca drugi dzień szkoły letniej poświęcona była praktycznym aspektom hodowli w systemie RAS. Przedstawione zostały wyniki projektu InnoAquaTech w zakresie hodowli krewetki białej jak również w zakresie badań laboratoryjnych nad hodowaną krewetką. Uczestnicy szkoły mieli również możliwość zapoznania się z wymogami formalnymi oraz praktycznymi związanymi z importem żywych zwierząt do hodowli. Przedstawiono program paszowy dla krewetek oraz zagadnienia związane z chorobami i zmianami patologicznymi u morskich bezkręgowców hodowlanych. W tej sesji uczestnicy zapoznali się również z innowacyjnymi systemami recyrkulacyjnymi funkcjonującymi w hodowlach pstrągowych prosperujących w naszym regionie.

Krewetki z rynku oraz hodowane w laboratorium IOUG RAS

Kolejna sesja została poświęcona krewetkom na rynku. Przedstawiono uwarunkowania rynkowe dla przyszłej krajowej produkcji krewetek ciepłowodnych oraz identyfikację gatunków owoców morza różnymi technikami. Wieczorem uczestnicy wzięli udział w warsztatach kulinarnych z krewetką w roli głównej. Warsztaty w szczególny sposób zwróciły uwagę na możliwości wykorzystania potencjału tego gatunku wśród konsumentów.

Warsztaty kulinarne w czasie szkoły letniej, Sopot

Ostatni dzień szkoły rozpoczął się panelem dyskusyjnym na temat ekonomiki produkcji krewetki, a następnie miała miejsce sesja dotycząca doświadczeń z realizacji badań pilotażowych przez partnerów zagranicznych projektu, pracujących nad bardzo innowacyjnymi rozwiązaniami w zakresie akwaponiki w Niemczech, produkcji ryb i mikroglonów w Dani oraz wykorzystania energii geotermalnej w akwakulturze krewetki białej na Litwie.

Panel dyskusyjny w czasie szkoły letniej, Gdynia

Szkolenie spotkało się z bardzo dużym zainteresowaniem i mamy nadzieje, iż przekazane w jego trakcie wiedza i kompetencje zostaną wykorzystane, zaowocują nowymi działaniami zmierzającymi do zwiększenie innowacyjnego potencjału gospodarki, w tym nowymi inwestycjami. Dziękujemy wszystkim prelegentom i uczestnikom za zaangażowanie, owocne dyskusje oraz wspaniałą atmosferę w trakcie zajęć.

Więcej informacji na temat projektu InnoAquaTech możecie Państwo znaleźć na stronie: www.innoaquatech.eu

Kierownik projektu InnoAquaTech na UG: Hanna Łądkowska, ocehl@ug.edu.pl

Informacje na temat projektu InnoAquaTech: Basia Dmochowska, ocebd@ug.edu.pl

Partnerzy projektu: BioCon Valley GmbH (partner wiodący) (Niemcy), University of Rostock, Faculty of Agricultural and Environmental Sciences (Niemcy), Danish Technological Institute (Div. AgroTech) (Dania), Instytut Morski w Gdańsku (Polska), Uniwersytet Gdański (Polska), Morski Instytut Rybacki PIB (Polska), Public Institution Klaipeda Science and Technology Park (Litwa)

Partnerzy Stowarzyszeni: Agencja Rozwoju Pomorza (Gdańsk, Polska), Garnelen Farm Grevesmühlen GmbH & Co. KG (Niemcy), Hanseatic Environmental CAM GmbH (Niemcy), Institute of Marine Biotechnology e.V. (Niemcy), Economic Development Corporation Vorpommern (Niemcy), Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych (Lębork, Polska), Association “Alternative Aquaculture” (Litwa), JSC Geoterma (Litwa), JSC LETEKA (Litwa), Agro Business Park (Dania), Atrinova Business Development (Szwecja), Vattenbrukscentrum  Ost (Szwecja), Landwirtschaftsministerium MV (Niemcy)

Autor tekstu: Basia Dmochowska, Instytut Oceanografii Uniwersytet Gdański, ocebd@ug.edu.pl